Jezelf blijven uitvinden, je leven lang, daar geloof ik in. Daarom besloot ik een paar maanden terug, mijn eigen manier van presenteren ook compleet “opnieuw uit te vinden”. Want bij een verhaal over veranderen, moet je in mijn ogen ook laten zien dat je het oude vertrouwde achter je durft te laten. Ik deel hierover graag mijn ervaringen, omdat ik zoveel plezier beleef aan dat opnieuw uitvinden en hoop dat anderen er ook wat aan hebben.
Terug naar schooltijd
Ok, laat ik bij het begin beginnen qua presenteren, m.a.w. terug naar mijn schooltijd. Heel vroeger durfde ik vaak niet eens mijn vinger op te steken in de klas, verlegen als ik was. En dat ik stotterde hielp ook niet. Maar juist opzoeken waar je angst voor hebt, hoort bij mijn dna. Want ik merkte dat ik het dan wel eng vond, maar diep van binnen heel erg leuk. En dus ontwikkelde ik me tot iemand, die van spreken voor een deel zijn werk maakte en dat soms voor een zaal van meer dan 1.000 mensen. De enorme nervositeit bleef, vooral de 5 minuten voorafgaande aan de spreekbeurt speelden de zenuwen vaak op. Wanneer ik dan eenmaal was begonnen, dan sloeg dat om in een geluksgevoel.
Powerpoint-verslaving
Eerlijk gezegd voelde ik me als spreker al een tijd steeds minder op mijn gemak met “dat powerpoint”. Ik merkte dat het me vaak beperkte in plaats van hielp met mijn verhaal. Maar ik merkte ook dat het me ook te gemakkelijk af ging, me niet meer prikkelde. Je kon me midden in de nacht mijn bed uit halen en ik kon mijn presentatie starten. Ik hoefde alleen maar keer op keer op de enter toets te drukken en het verhaal begon te lopen. Maar daagde ik mezelf nog uit? Het gevoel van je publiek betoveren met je verhaal, werd steeds minder door de beelden uit mijn computer. Ik had het gevoel dat het anders moest en kon, maar eerst moest ik van mijn “powerpoint-verslaving” af, maar hoe dan?
Het verhaal
Ik werd geholpen door een bericht van Mischa Coster, die ook aan het experimenteren was geslagen op het gebied van powerpoint-vrij. Ik had al eens eerder nagedacht over presenteren met objecten, maar die gedachten waren weer uit zicht verdwenen. Door het bericht van Mischa kwamen ze weer naar boven.
Horen, zien en voelen
Ik ging me verdiepen in de effecten van powerpoint op je publiek, en toen kwam ik achter een aantal opmerkelijke zaken rondom presenteren en powerpoint. Qua zintuigen behoren we als mens, tot de groep “horen”, “zien”, of “voelen”. En nu komt het, powerpoint werkt voor geen van deze drie groepen optimaal. De mensen die luisteren, “ervaren” sheets bijvoorbeeld minder. De personen die vooral zien, hebben moeite om je verhaal te horen. En de mensen die voelen, haken af bij de geprojecteerde computerbeelden. Dus werd het tijd om powerpoint achter me te laten en weer terug te gaan naar de oorsprong van verhalen vertellen. Zoals ik dat vroeger deed als kind op school, met een spreekbeurt met persoonlijke objecten.
Een van de objecten bij het verhaal van Stephan Fellinger
Het verhaal
Als eerste ben ik teruggegaan naar de tekentafel. Wat wil ik nu eigenlijk vertellen en delen? Wat wil ik dat ze in de avond tijdens het eten tegen een mogelijke tafelgenoot vertellen over mijn verhaal?
Mijn verhaal moest blijven hangen en prikkelen. En liefst met een verhaal in onconventionele vorm. Inhoudelijk moest mijn verhaal namelijk ook aansluiten op de nieuwe onconventionele manieren qua omgaan met talent en innovatie En in die lijn ook over mezelf opnieuw blijven uitvinden. En daarbij wilde ik mijn ervaringen delen die ik de afgelopen jaren heb opgedaan met (daar is ie weer) onconventionele talent- en innovatieprogramma’s.
Persoonlijke objecten
Ik ging op zoek naar persoonlijke objecten die symbool stonden voor wat ik wilden vertellen. En dat viel nog niet mee. Ik was verslaafd geraakt, in die jaren, aan plaatjes zoeken voor een powerpoint. En de juiste objecten vinden, dat was toch andere koek. Want zonder de mogelijkheid van een plaatje moet je veel beter nadenken over het object dat staat voor wat je wil vertellen. In powerpoint kun je, wanneer je dat niet kan vinden, altijd nog kiezen voor een persoon met daaronder de tekst “talent”. Maar welk fysiek object hoort bijvoorbeeld bij het begrip talent? Het leuke is dat je daarvoor je fantasie moet gebruiken en juist fantasie speelt weer een rol in mijn verhaal.
In het geval van het begrip “Talent” werd dat trouwens een gewicht en een blik met het etiket talent. Het waarom en hoe leg ik later nog wel eens uit 😉 gebruik voor nu vooral je fantasie.
Gemotoriseerde koets
De eerste keer toen ik met mijn objecten op pad ging om te presenteren, had ik ze allemaal genummerd in de volgorde van mijn beoogde verhaal. Nu ik verder ben in het proces, begrijp ik dat ik bij mijn eerste opzet van vernieuwen, eigenlijk een powerpoint aan het geven was, alleen dan met fysieke objecten. Ofwel de valkuil van de gemotoriseerde postkoets. De eerste auto’s waren gemotoriseerde koetsen, waarbij de lampen zo hoog zaten dat ze over de paarden heen konden schijnen. Alleen zaten er geen paarden meer voor! De ontwerper kon zich niet losmaken van het oude en ik deed hetzelfde. Ik had met mijn nieuwe manier van presenteren, mijn eigen “horselles carriages syndrome” geschapen. Iets waar ik al jaren geleden voor waarschuwde in mijn presentaties : Vernieuwing gebeurt vaak met het zicht van je oude bril.
De keer erna besloot ik de objecten te sorteren op de thema’s die aan bod komen. Bijvoorbeeld onderwerpen als talent, monocultuur bedrijven, dna, rol van talent etc. Alsof het eilandjes waren, die ik met elkaar ging verbinden. Waarbij de volgorde van de objecten binnen een thema (bijvoorbeeld het thema DNA en talent) ook nog eens van ondergeschikt belang werden. En waarbij ik ook, door de interactie met het publiek, gemakkelijk kon schakelen naar een ander thema.
Spelen
Dat kwartje viel tijdens een verhaal, waar ik een vraag kreeg uit het publiek. En waar je bij een powerpoint-presentatie vaak aangeeft dat dit later in je verhaal aan bod komt, of waarbij je snel “terugklikt” naar een eerder slide (met veel onrust voor de aanwezigen). Ik kon nu heel makkelijk “spelen” met het verhaal en de voorwerpen. Misschien dat sommigen van jullie nu zeggen, dat je daarvoor ook een Powerpoint-alternatief als Prezi kan gebruiken. Daar heb ik ervaring mee, maar met fysieke objecten merk ik dat ik veel beter kan gaan spelen met het verhaal, zonder dat de gasten in de ruimte de draad kwijt raken. De bewegingen op het scherm geven dan vaak veel onrust en dat is juist iets dat je niet wilt.
Onrust
Over onrust gesproken. Ik kwam er bij het onderzoek ook achter, dat bij elke schakeling naar een nieuwe sheet, je publiek zich even een fractie van een seconde opnieuw moet oriënteren op de nieuwe situatie. En ook dat geeft onrust en met objecten heb je dat veel minder. Daar is het, zo heb ik ervaren, veel meer het prikkelen van de fantasie van je publiek.
Brein
Bij een groot gezelschap kun je daar ook nog mee spelen door in plaats van een object te laten zien (wat niet altijd kan bij kleinere objecten en groot gezelschap), je publiek te vragen hun fantasie te gebruiken en ze daarna te vragen om het beeld in hun hoofd te tekenen. Dit zorgt dat het ook op een andere manier wordt neergezet in ons brein. En deze manier van visualiseren door je publiek, kun je ook weer gebruiken bij het verder overbrengen en bewaren van je verhaal in de hoofden van je publiek.
Enthousiast
Je merkt het al, ik ben razend enthousiast over mijn nieuwe manier van presenteren. Deze manier van mijn verhaal delen past ook precies bij wie ik ben. Dat is ook belangrijk bij jezelf opnieuw proberen uit te vinden. En niet te vergeten, het spelenderwijs uitvinden van mezelf heeft me nu al weer zoveel gebracht qua nieuwe mogelijkheden en energie. Precies dat, ervaren mensen ook wanneer ze je verhaal horen zien of voelen.
Daarnaast vind ik mijn verhaal over jezelf en organisaties opnieuw uitvinden zoveel geloofwaardiger geworden. Spreken over veranderen, maar dat blijven doen op een traditionele manier, is niet de manier waarbij ik me prettig voel. Ik deel ook met mijn publiek mijn eigen “veranderpijn” die ik had bij dit proces en dat wordt enorm gewaardeerd.
Ben je nieuwsgierig geworden? Misschien zelf positief geprikkeld door mijn verhaal? Heb je nog tips of vragen voor me? Of zoek je een ander soort spreker voor je evenement? Laat het me weten via een mailtje.
