Waar is de Advocaat van de Duivel gebleven? Dit weekend werd de Nederlandse pater Titus Brandsma heilig verklaard door de paus. Hij was een bekend verzetsheld en werd al eerder door het Vaticaan zalig verklaard. Om de titel “heilig” te ontvangen, moest daar voor de kerk nog een wonder aan worden toegevoegd. Dat werd een kankergenezing van een priester die tot Titus gebeden had en genas dankzij die gebedsgenezing. Jammer dat de kerk er weer een wonder bij moest halen. Brandsma heeft genoeg goeds gedaan, een wonder gevonden door de kerk, had hij niet nodig. Maar waarom vertel ik dit?
Katholieke Kerk
Met het heilig verklaren van de Katholieken is iets bijzonders aan de hand. In het verleden werd bij een opgestelde lijst met potentiele heiligverklaringen, door de zittende paus een groep van “Advocaten van de Duivel” benoemd. Deze groep kardinalen vertegenwoordigden het tegengeluid en moesten bedenken waarom iemand juist NIET heilig verklaard moest worden. Bijvoorbeeld omdat het simpelweg niet bijzonder genoeg was, het verhaal niet klopte of omdat er fraude in het spel was. De groep “Advocaat van de Duivel” (advocatus diaboli) moesten het opnemen tegen de groep “Advocaat van God” (advocatus dei). De paus kreeg zo een beeld van beide perspectieven (tegen-voor) en kon volgens de Katholieke kerk, op deze manier tot een betere beslissing komen.
Traditie
De traditie gaat terug naar begin 1500 na Christus. Maar in 1982 besloot de toenmalige Paus Paulus II, de Advocaat van de Duivel plots af te schaffen. En toen gebeurde er iets opmerkelijks. In het tijdvak van 1500 tot aan 1982 (bijna 500 jaar) werden er 330 mensen heilig verklaard. En alleen al tijdens de periode dat Paus Paulus II de baas was tot aan 2005, werden er in korte tijd maar liefst 483 mensen heilig verklaard.
Vinger opsteken
Nogmaals, waarom vertel ik dit? Omdat ik dagelijks beslissingen zie in organisaties waarbij ik denk, waar was de Advocaat van de Duivel in die organisatie toen deze beslissing werd genomen? Wie staken hun vinger op, om te vertellen dat deze beslissing geen goed idee was? En om te vertellen dat er wellicht nog andere geluiden zijn. Helemaal omdat we momenteel elke dag in de media struikelen over excuses van leiders die zaken verkeerd hebben ingeschat. Ja foutje bedankt, sorry….
Advocaat van de Duivel
Dus toen ik over de heiligverklaringen las dit weekend, toen moest ik opeens weer denken aan die Advocaat van de Duivel. De politiek, bedrijven, directies, Raden van Bestuur en talloze andere organisaties nemen elke dag weer belangrijke beslissingen. En juist op die plekken hebben we Advocaten van de Duivel nodig die het tegengeluid laten horen, zodat de leiders van Nederland en de rest van de wereld, beter afgewogen beslissingen kunnen nemen.
Elke organisatie een Advocaat van de Duivel
Misschien moet die Advocaat van de Duivel wel verplicht worden benoemd binnen organisaties. Of misschien ben jij de volgende keer wel die Advocaat van de Duivel die zijn of haar vinger opsteekt tijdens een vergadering en die aandacht vraagt voor het tegengeluid. Ik hoop het, want ik gun elke organisatie een Advocaat van de Duivel.